Het klinkt misschien raar om te zeggen – zeker als communicatie je vak is – maar soms hoeven mensen een verandering nog niet helemaal te begrijpen om toch mee te doen. Sterker nog: soms is doen precies wat nodig is om het uiteindelijk wél te snappen. En ja, natuurlijk zeggen we altijd: mensen moeten het “waarom” begrijpen voor ze veranderen. Dat blijft waar. Maar in de praktijk blijkt: je kunt pas ergens in geloven als je voelt dat het kán. En dat gevoel komt vaak pas als je het geprobeerd hebt. In deze blog vertelt Janna De Cort, Hoofd Communicatie & Strategie bij Funk-e, waarom mensen soms eerst moeten doen voor ze geloven – en hoe je dat begeleidt.
Maar ze moeten het toch eerst snappen?
Dat is wat we vaak denken. Dat mensen pas in beweging komen als ze het snappen. Of voelen. Of erin geloven.
Dus maken we grote presentaties. Campagnes. Strategiepagina’s met quotes. Kernwaarden op koffiebekers. En hopen dan dat er iets gebeurt.
Maar meestal gebeurt er… weinig.
Niet omdat mensen tegen zijn. Maar omdat ze het niet doen. Of beter gezegd: ze weten niet wát ze moeten doen. En dus blijven ze wachten. Op inspiratie. Of toestemming. Of iets anders dat niet komt.
Eerst gedrag, dan overtuiging
In een bekende studie over gedrag en attitude gaven onderzoekers mensen een ‘nieuw’ merk koffie. Sommigen moesten het proeven. Anderen alleen kijken.
Wat bleek? De mensen die het gedronken hadden, zeiden later dat ze het merk lekkerder vonden. Niet omdat het écht beter was. Maar omdat hun brein dacht: “Als ik het deed, dan zal ik het wel oké vinden.”
Dit heet self-perception theory. Of in gewone-mensentaal: als je gedrag en overtuiging botsen, past je brein zich aan – en meestal niet het gedrag.
Dat zie je ook in organisaties
In organisaties zie je dat ook. Mensen zeggen soms: “Ja, ik moet nog even wennen aan dat nieuwe werken…”
Maar ondertussen gebruiken ze wél de nieuwe tool. Of komen ze wél opdagen bij de nieuwe meeting.
En na een paar weken hoor je ze zeggen: “Het werkt toch best fijn.”
Niet omdat ze overtuigd werden. Maar omdat ze gewoon begonnen zijn. En omdat het doen blijkbaar veiliger was dan ze dachten.
Terug naar die collega met haar veters
In een eerdere blog schreef ik over een collega die zei: “Ik denk dat ik net mijn veters gestrikt heb.”
Ze was nog niet onderweg in de verandering. Maar ze zat er ook niet meer naast.
Wat zij nodig had, was geen inspiratiedocument van 12 pagina’s. Maar gewoon één duidelijk ding: wat kan ík nu doen?
Want als mensen eenmaal iets doen dat past bij de nieuwe cultuur, dan gaan ze vanzelf zoeken naar redenen om dat gedrag te blijven doen.
En daar komt de magie: één zichtbaar voorbeeld zet vaak meer in gang dan honderd overtuigingen.
Dus wat helpt dan?
- Blijf het “waarom” uitleggen – maar wacht er niet op. Leg uit wat de bedoeling is. Maar geef ondertussen al iets kleins om te doen.
- Maak gewenst gedrag makkelijk en concreet. Niet: “Neem eigenaarschap.” Wel: “Check voor donderdag bij je team wat nog onduidelijk is.”
- Laat zien dat anderen het doen. Gedrag is besmettelijk. Zeker als het dichtbij komt.
- Vertrouw op het proces. Als iemand iets doet, komt het geloof vaak later vanzelf.
Tot slot
Misschien moet je dus niet wachten tot iedereen mee is. Misschien moet je gewoon zorgen dat er beweging komt. Niet groots. Niet gelikt. Maar klein, echt en zichtbaar.
En ja – mensen moeten weten waarom iets verandert. Maar vaak ervaren ze dat pas door het te doen.
Of zoals iemand in een sessie laatst zei: “Ik dacht eerst: dit is niks voor mij. Maar ik deed het toch. En toen dacht ik: oh, het valt best mee.”
Zo begint het dus. Niet met een overtuiging. Maar met een stap.
Wil je hiermee aan de slag?
Merkt jouw organisatie dat mensen blijven wachten in plaats van in beweging komen? Dat iedereen nog aan het twijfelen is terwijl er al gehandeld moet worden? Bij Funk-e helpen we je gedragsverandering praktisch te maken. Zodat mensen niet alleen snappen wat er verandert – maar er ook gewoon mee beginnen. Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek over hoe we jouw team in beweging krijgen.
Mogen we je blijven inspireren? Abonneer je dan op onze blogs of volg onze LinkedIn-pagina. Zo ben je altijd op de hoogte van de nieuwste inzichten en mooiste praktijkvoorbeelden.
Door Janna De Cort, Hoofd Communicatie & Strategie bij Funk-e
