Stel je voor: je hebt een nieuwe strategie klaarstaan. De koers is helder. De plannen zijn goedgekeurd. En toch… komt het project niet van de grond. De motivatie lijkt er te zijn, maar het loopt stroef. Wat is dat? Gedoe? Weerstand? Of zit er iets onder de oppervlakte dat je nog niet hebt gezien? Welkom bij de realiteit van verandering, een situatie die ongetwijfeld herkenbaar is voor iedereen die verantwoordelijk is voor verandering – van teamleiders tot communicatieadviseurs. In deze blog vertelt Janna De Cort, Hoofd Communicatie & Strategie bij Funk-e, hoe je met de metafoor van de zeilboot de verborgen obstakels in je organisatie zichtbaar maakt, bespreekbaar maakt én samen aanpakt.
Veranderen is als zeilen
Verandering is geen rechte lijn. Het is eerder een zeiltocht. Je hebt een bestemming (je veranderdoel), een koers (strategie) en wind in de zeilen (energie, draagvlak). Maar net als op zee kun je tegengehouden worden door ankers die je vaart remmen. Of geholpen worden door wind die je nog niet benut. Met de zeilbootoefening – een vaste stap in onze strategieworkshops – maken we dat beeld tastbaar en werkbaar.
Hoe werkt het?
In een workshop vragen we medewerkers:
- Wat is de wind in onze zeilen? (wat helpt ons vooruit?)
- Wat zijn de ankers? (wat houdt ons tegen?)
Deze vragen beantwoorden ze individueel en anoniem op post-its of in een digitale tool. Daardoor ontstaat er ruimte voor eerlijkheid – zonder politieke lagen of sociale wenselijkheid. Vervolgens categoriseren we de input, clusteren thema’s en stemmen we over de belangrijkste inzichten.
Waarom anoniem?
In groepen slikken mensen vaak in wat ze echt vinden, zeker als leidinggevenden aanwezig zijn. Door te starten met stille input ontstaat er gelijkheid en veiligheid. De kracht van deze oefening zit dus niet alleen in de inhoud, maar in de vorm.
Wat levert het op?
- Een gedeeld beeld van waar het schuurt
- Een top 3 van echte obstakels – niet de symptomen
- Energie om samen de ‘ankers’ op te tillen
Praktijkvoorbeeld: publieke sector
Bij een landelijke uitvoeringsinstantie gebruikten we de oefening in een reorganisatieproject. De managers dachten dat capaciteitsgebrek het grootste probleem was. Maar de werkvloer benoemde heel iets anders: “Iedereen doet alsof we het snappen, maar niemand weet wat er nou precies gaat veranderen.”
Die eerlijkheid gaf ruimte voor een ander gesprek. Niet over meer mensen of uren, maar over duidelijkheid, communicatie en leiderschap. Na drie weken werden er nieuwe formats getest die leidinggevenden hielpen om updates visueel en persoonlijk te brengen. De weerstand zakte voelbaar. Niet omdat het project eenvoudiger werd – maar omdat er eindelijk duidelijkheid en begrip ontstond over wat er precies ging veranderen.
De magie van metaforen
De kracht van de zeilboot zit in de eenvoud. Mensen begrijpen het beeld. Ze herkennen zichzelf erin. En het nodigt uit tot actie. Want: als we weten waar de ankers zitten, kunnen we ze lichten. Als we weten waar de wind zit, kunnen we de zeilen zetten.
Tijd voor actie?
Nieuwsgierig wat de ankers in jouw organisatie zijn – en hoe je ze samen licht? Voel je dat er meer onder de oppervlakte zit dan je tot nu toe hebt gezien? Plan een verkennend gesprek met een van onze strategen. Eén sessie en je ziet direct waar de wind zit en welke ankers je team tegenhouden. Neem contact met ons op en ontdek hoe de zeilbootoefening ook in jouw organisatie kan helpen om verandering soepeler te laten verlopen.
Door Janna De Cort, Hoofd Communicatie & Strategie bij Funk-e
